Midori No Hi of dag van het groen weerspiegelt de liefde van de Japanner voor de hem omringende natuur. Overal in dit uitgestrekte land merkt men de uitzonderlijke zorg waarmee de natuur in het voor 73% bergachtig gebied wordt geconserveerd. Velen zien Japan ook als een land vol hoogwaardige technologie en een zeer hoge levensstandaard. Dit beeld is volkomen juist, maar daarnaast komt men dagelijks in contact met het rijke culturele verleden dat evenzo overal aanwezig is. Achter hoog opgetrokken gevels en glas en beton blijft Japan stevig verankerd in zijn tradities. Hiervan getuigen de traditionele theeceremonies, minutieus aangelegde zentuinen en charmant uitgedoste dames in gracieuze kimono’s. Een bezoek aan het kosmopolitische Tokyo, met meer dan 14 miljoen inwoners, illustreert hoe een eeuwenoude samenleving kan versmelten in een nieuwe, ongelooflijk efficiënte hightech maatschappij! Japanners zijn een uiterst vriendelijk maar gereserveerd volk dat met trots hun land aan ons voorstelt.
Geen land ter wereld met een grotere diversiteit dan Japan tussen modern en historisch, sereen en eclectisch, gesofisticeerd en puur. Met zijn tweeduizend tempels en schrijnen staat de oude keizerlijke hoofdstad Kyoto in sterk contrast met de oneindige jungle van wolkenkrabbers in ’s werelds grootste metropool, Tokyo. De tegenstellingen tussen het hectische Tokyo, de elevated highways en de supersnelle shinkansen enerzijds en de serene rust in de ontelbare zentempels, shintoschrijnen en vele parken anderzijds, maken van rondreizen door Japan een bijzondere ervaring. Het paleis en het kasteel van de shogun, de kleine houten huisjes in het Kiso-dal, het 500 jaar oude Zwarte Kasteel in Matsumoto,… het zijn slechts enkele voorbeelden van de goed bewaarde oude en gevarieerde geschiedenis van Japan. De riksjalopers in de feeërieke bergstadjes hebben weinig gemeen met de kogeltreinen die al tien miljard reizigers vervoerden, behalve dan hun unieke Japanse karakter. Op straat dragen jongeren de nieuwste mode en gadgets, terwijl vanuit de tempels duizenden jaar oude gebruiken nagenoeg ongewijzigd het dagelijkse leven beïnvloeden. Japan is het land van verfijning en culturele luxe, maar ook van de eenvoud van het leven en respect voor de natuur die alomtegenwoordig is. Zen tempels vormen een oase binnen een maatschappij die in een snel ritme de perfectie nastreeft.
Washoku of de traditionele Japanse keuken prijkt samen met de Franse als enige op de Unescolijst voor immaterieel cultureel erfgoed. Het verrast dan ook niet dat we de meeste Michelinsterren ter wereld terugvinden in de stad Tokyo. De Japanse keuken heeft een waanzinnig palet aan smaken en stijlen in zijn mars. Net als haute cuisine bereiden chefs er regionale en seizoensgebonden gerechten met een sterk verhaal. Elke maaltijd in Japan is een puzzelstukje in een ongeëvenaard culinair avontuur. Dankzij hun dominante positie in de wereldvisserij smelten de allerbeste stukjes vis als sushi of sashimi er op de tong. Op de heuvelflanken van het groene binnenland grazen de Wagyu runderen. Een strikt dieet van grassen heeft samen met een eeuwenlange selectie geleid tot hun prachtig gemarmerd vlees. Een ruime selectie aan bij ons onbekende berggroenten, vissen en bereidingen verrijken ons driemaal per dag, aangevuld met traditionele dranken, zoals groene thee, sake en sochu. Elke maaltijd belicht een ander aspect van de Japanse keuken en toch zien we slechts het topje van de ijsberg.
Niet enkel de keuken wordt binnen de Japanse cultuur internationaal geroemd. Kunsten zoals haiku, ikebana, origami, bonsai en tuinontwerp, theatervormen zoals kabuki, no en bunraku, manga, de verfijnde theeceremonies en schilderkunsten zoals ukiyo-e vormen de hoekstenen van de Japanse identiteit. Het meest opvallende is echter de alomtegenwoordige traditionele Japanse architectuur. Zowel op het platteland als in de moderne steden vinden we tempels en kastelen op panoramische locaties, maar ook authentieke koopmans- en geishahuizen met tatami-matten en rijstpapieren schuifdeuren. Het hoeft dan ook niet te verbazen hoeveel van de unieke bouwwerken in ons programma, benoemd zijn als UNESCO-werelderfgoed: Himeji-kasteel, Kiyomizu-dera, Byodo-In, Kinkakuji, Gingakuji, Ryoanji, Nijo-kasteel, Itsukushima-jinja, Todaiji, Kasuga Taisha zijn slechts enkele voorbeelden van de lange lijst.
Terwijl geisha’s en maiko’s (geisha’s in opleiding) soms nog paraderen in het moderne stadsdecor, zijn de samoerai volledig uit het stedelijke landschap verdwenen. Zich uitdossen in de traditionele kimono geeft in Kyoto recht op een gratis ticketje op het openbaar vervoer en vele jonge vrouwen laten zich, tot onze grote vreugde, hiertoe verleiden. In Kanazawa bestaat er zo nog een heuse gerestaureerde geishawijk. De eeuwenoude samoeraicultuur vinden we oa. terug in de verschillende kastelen die we onderweg bezoeken, zoals het Himeji-kasteel ook gekend als het kasteel van de Zilverreiger en het zwart Kraaienkasteel in Matsumoto, beroemd van de Kurosawa-films. Wapens en klederdracht tonen ons hoe de samoerai of bushido door de eeuwen heen de lokale machthebbers en de keizerlijke familie beschermden.
De oorspronkelijke godsdienst van Japan is het shintoïsme, dat er reeds bestond voor het boeddhisme vanuit China geïntroduceerd werd. Deze natuurgodsdienst hangt nauw samen met de mythologische ontstaansgeschiedenis van Japan en de Japanse keizer, als afstammeling van de goden. Binnen deze godsdienst krijgen bepaalde natuurfenomenen een goddelijke status, zoals bergen, rivieren, rotsen,…. Het allerbekendste voorbeeld is de Fujiberg, dat als heilige plaats ook op de werelderfgoedlijst staat. Het shintoïsme heeft, naast het boeddhisme, nog een actieve plaats in de hedendaagse Japanse samenleving. Getuige hiervan zijn de vermiljoenrode torii die toegang verschaffen tot de shintoschrijnen, oa. in Miyajima waar de torii, afhankelijk van eb en vloed, onder of boven water komt te staan. Een ander voorbeeld is Fushimi Inari, waar een lange gang gecreëerd werd door vele torrii achter elkaar te plaatsen. Maar niet alleen het shintoïsme geeft blijk van het Japanse respect voor de natuur. De typische Japanse tuinen zoals Kenroku-en in Kanazawa en Koraku-en in Okayama, lijken perfect gestileerd maar ook de nationale parken zoals Kamikochi komen in aanmerking als indrukwekkend landschapsschilderij. Vooral bij de lentebloesems en herfstpracht vormen zij een prachtig decor voor natuurwandelingen.
Een reis in Japan is niet compleet zonder verblijf in een traditioneel Japans hotel of ryokan. Deze bijzondere ervaring begint al bij het binnengaan van het etablissement: u ziet de gasten er rondlopen in kimono en met teenslippers. De kamer, en meer bepaald de tatamimatten, zijn verboden te betreden met schoenen. Voor het toilet zijn er nog aparte slippers voorzien. Wanneer je de kamer binnengaat lijkt het precies alsof men iets vergeten is: het bed! In het midden van de kamer staat een tafeltje met een theepotje en cakeje. Tijdens het royale Kaiseki-diner in de ryokan, zal een hotelbediende dit vervangen door een futon of dikke katoenen matras. Voor of na het diner kan u volop genieten en relaxen in de warmwaterbaden. Ook hiervoor bestaan typische regels die voor Westerlingen misschien wat vreemd kunnen overkomen. Zo is het verplicht om zich grondig te wassen alvorens de baden te betreden. Een klein handdoekje mag mee in het bad worden genomen maar zeker niet in het water. Vrouwen en mannen dienen ook gescheiden te baden. Een gewaarschuwd man/ vrouw is er twee waard.